Cách nào để giảm bạo lực học đường?

Một trong những điều đáng chú ý và được qua tâm nhiều nhất hiện tại là bạo lực học đường, những ngày qua bạo lực học đường xảy ra thường xuyên và được đề cập đến rất nhiều. Vậy phải làm sao để giảm được tình trạng này.

Phó Thủ tướng ông Vũ Đức Đam đã ký Chỉ thị số 08/CTTTg ngày 1/6 về việc tăng cường công tác xây dựng văn hóa học đường. Một trong những chủ đề đáng chú ý là vấn đề phòng, chống bạo lực học đường. Hiện nay, mặc dù ngành giáo dục đã có nhiều giải pháp nhưng tình trạng bạo lực học đường vẫn diễn ra phổ biến.

Xử lý nhanh cuộc mâu thuẫn trong vòng “2 giờ vàng”

Theo thống kê trước COVID-19 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cả nước có khoảng 1.600 trận đánh của học sinh trong một năm học. Trung bình cứ 5.200 học sinh thì có một vụ đánh nhau, cứ 11.000 học sinh thì có một học sinh bỏ học do đánh nhau và cứ chín trường thì có một trường có bạo lực học đường. Kết quả của trận chiến là gây thương tích về thể xác. Còn hành vi quay video rồi tung lên mạng xã hội để làm nhục người khác gây hậu quả nặng nề về tâm lý cho nạn nhân.

Ông Nguyễn Văn Ngai, nguyên Phó Giám đốc Bộ Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, 1.600 vụ bạo lực học đường mỗi năm cho thấy thực trạng bạo lực học đường đang rất đáng lo ngại. Trên thực tế, hầu hết các cuộc cãi vã giữa các học sinh đều xuất phát từ những mâu thuẫn nhỏ ở lứa tuổi mà các em đang muốn khẳng định mình. Đôi khi, sự thiếu kiểm soát bằng lời nói trước sau dẫn đến đánh nhau …

Thừa nhận tình trạng bạo lực học đường “leo thang”, ông Trần Đức Ngọc – Hiệu trưởng Trường THPT Lê Quý Đôn (TP. Hải Phòng), cho biết: Nhiều trường coi nhiệm vụ dạy học chuyên môn là ưu tiên đầu tiên mà quên củng cố nền nếp ý thức cho học sinh. Vì vậy cũng là nguyên nhân khiến tình trạng bạo lực học đường không dừng lại. Thấy học sinh mâu thuẫn, nhiều nhà trường chủ quan, cho rằng việc nhỏ không nên giải quyết, học sinh nhau ᵭi chỗ khác, đánh nhau, kết quả khó lường. Do đó nếu biết việc, hãy nhanh chóng xác định và giải quyết sẽ có thể không để nhiều vụ việc phát triển theo chiều hướng phức tạp.

Ở trường THPT Lê Quý Đôn, giáo viên có thể sử dụng “cán bộ nằm vùng” là những cán bộ lớp, nếu xảy ra các xung đột. Nếu phát hiện được, hãy xử lý càng sớm càng tốt.

Dạy con em làm người trở thành thực chất hơn

Theo TS Nguyễn Thanh Sơn, Phó Chủ tịch Hội Tâm lý Giáo dục TP. Tại Hà Nội, “Để giải quyết mâu thuẫn chỉ trong nội bộ học sinh, phụ huynh cần ghi nhớ nguyên tắc là nhìn tất cả trẻ em đều là con em của mình thì mới giải quyết được vấn đề một cách triệt để được. Nếu Ą và B có mâu thuẫn ở trường có thể là mâu thuẫn nhỏ nhưng mọi chuyện sẽ trở nên rất phức tạp khi bố mẹ Ą kéo người vào trường, đánh B, bố mẹ B lại kéo người vào để đánh lại thì lúc này sự việc thật sự vô cùng phức tạp…” . Nếu người lớn không xử lý được vấn đề thì làm sao trẻ nhỏ có thể rút ra được bài học gì cho mình.

Nguyễn Văn Ngai cho biết vai trò của gia đình và nhà trường là rất quan trọng để ngăn chặn bạo lực học đường. Gia đình cần đặc biệt quan tâm đến con em mình. Đặc biệt là từ cấp 2 đến cấp 3, ở lứa tuổi “nhỏ không còn là nhỏ, mà lớn cũng chưa phải là lớn”. Bố mẹ hãy trở thành những người bạn với con cái, bộc lộ và thấu hiểu những nỗi cảm xúc của con mình, thấu hiểu những mối quan hệ của chúng, để có thể nhanh chóng chia sẻ và đưa ra những giải pháp giúp con vượt qua …

Ở một số nơi, trường học vẫn còn tình trạng “nặng về dạy chữ nghĩa, nhẹ về dạy làm người”, môn giáo dục nhân dân gần như mang tính hình thức nhưng chưa thực sự tác động đến tư tưởng, cảm nghĩ, tâm tu và tình cảm … Theo ông Ngai, bạn có thể thảo luận về các trường hợp bạo lực học đường cụ thể ở trường Ą và trường B, thay vì chỉ dạy trẻ “phải nhượng bộ” và “không được đánh nhau”. Nguyên nhân và hậu quả của sự cố mà họ rút ra bài học và cách họ ứng xử với bản thân Phụ huynh có thể thảo luận về các trường hợp bạo lực học đường cụ thể ở trường Ą và trường B, thay vì chỉ dạy trẻ “phải nhường nhịn”, “không được đánh nhau”, hãy đưa ra nguyên nhân và hậu quả của việc bạo lực học đường sau khi giúp các em rút ra bài học và cách họ ứng xử của bản thân.

Hoặc có thể tăng cường các hoạt động ngoại khóa để giúp các con gắn kết, chia sẻ với nhau. Tổ chức cho học sinh tham gia một chương trình từ thiện, để các em cảm thấy vui sướng hơn những số phận khổ đau, sau khi dần hình thành thói quen sống đẹp và ý nghĩa hơn. Theo ông Trần Đức Ngọc, nhà trường có thể tạo ra nhiều sân chơi, chương trình trải nghiệm thực tế trong đó có thể mời chuyên gia hay đơn giản là mời phụ huynh đang công tác tại các cơ quan, mời cựu học sinh thành đạt về trường trò chuyện với học sinh, thông qua các tổ chức đó có thể định hướng hành vi tích cực cho các em.